जनकपुर । करीब एक दशकभन्दा बढी समयदेखि जनकपुर(भीठामोड सडक पूर्ण रुपमा जीर्ण वा क्षतिग्रस्त अवस्थामा रहेको सडकलाई एक समारोहबीच निर्माण कार्यको लागि शिलान्यास गरेपनि विवाद कायमै रहेको छ ।
जनकपुर भिटटमोड सडकको महोत्तरीको जलेश्वरमा जनकपुर तिनकौरिया सडक शिलान्यास गरेका छन । १८ दशमलव ७ किलोमिटरको जनकपुर(भिामोड सडक र जनकपुरको कदमचोक(तीनकौरिया सडकखण्डको मन्त्री लेखकले शिलान्यास गरेका छन् । नेपाल सरकारको लगानीमा ६ वटा र भारतीय सहयोगमा बाँकी ११ वटा सडक खण्ड निर्माण गर्ने नेपाल र भारतबीच सहमति भएको छ ।
सडक निर्माणको माँग गर्दै धनुषा महोत्तरी संघर्ष समितिले आन्दोलनरत रहेका छन् । आन्दोलनलाई स्थगित गर्नका लागि शुक्रवार भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्री रमेश लेखकले एक समरोहबीच शिलान्यास गरिएको छ । मन्त्री लेखकका अनुसार जनकपुर भिठामोड सडक निर्माणका लागि आवश्यक बजेट समेत विनियोजना भई सकेकोले शिलान्यस लगतै निर्माण कार्य शुरु हुने विश्वास दिलाएका छन् ।
उनले अहिले चारलाइनको सडक निर्माणको बजेट पास भएको भनेपछि संघर्ष समितिले आन्दोलनमा होमिएका छन् । संघर्ष समितिले सीमावर्ती क्षेत्रसँग जोडिएको सडक मात्र होइन, धार्मिक पर्यटकीय दृष्टिले पनि यो सडक छ लाइनको हुनुपर्ने माँग राखी अहिले पनि आन्दोलन हाकिरहेका छन् ।
यो भन्दा पहिला पनि सडक निर्माणको नाउँमा पटक पटक शिलान्यास भएपनि निर्माण कार्य शुरु भएका थिएन । तर यसवर्ष बजेट निकासा गरेर नै शिलान्यास गरिएको मन्त्री लेखकको दावी छ । उनले विगतमा धेरै कारणले निर्माण नभएको होला तर यस पटक दुई वर्षभित्रमा सडक निर्माण कार्य सम्पन्न हुने दावी समेत गरेका छन् ।
विगतमा बजेट निकासा नहुँदा वा प्रक्रिया पुरा हुन नसक्दा पनि शिलान्यास गरेको होला, तर यस पटक आफूले सबै कार्य दुरुस्त गरी नै शिलान्यास गरेको भन्दै दुई वर्षभित्रमा ४ लाइनका सडकको निर्माण कार्य पुरा हुने जिकिर गरे ।
यता समितिका संयोजक रामकुमार शर्माले जनकपुर भिठामोड सडक छ लाइन नभएसम्म आन्दोलन जारी राख्ने दावी गरेका छन् । उनले छ लाइनको माँग गर्दै धनुषाको बेला, विन्धीमा तथा महोत्तरीको पिपरा, प्रकौली, जलेश्वर लगायतका ठाउँहरुमा आन्दोलनको विभिन्न कार्य गर्दै आएका छन् ।
‘तराई मधेस र भारतीय सीमासँग जोडिएका राजमार्गहरु ब्यापारीक मार्गका रुपमा निर्माण गर्नुपर्छ,’ मन्त्री लेखकले भने, ‘यसकालागि रकम अभाव हुँदैन ।’
नेपाल र भारतबीच २०६६ सालमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गबाट भारतीय सीमासम्म जोड्ने हुलाकीमार्ग निर्माण सम्बन्धी समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर भएको थियो । तर निर्माणको जिम्मा पाएको भारतीय कम्पनीले काम गर्ने वातावरण नभएको भन्दै बिचमै काम रोकेको थियो । त्यसपछि ६ वटा सडक खण्डको काम नेपाल आफैले र बाँकी ११ वटा भारतले निर्माण गर्ने नेपाल र भारतबीच नयाँ सहमति भएको छ । विगत लामो समयदेखि हुलाकी सडक निर्माण सुरु गरिए पनि विविध समस्याका कारण निर्माणमा ढिलाई भएको बताउँदै मन्त्री लेखकले भने, ‘अहिले पनि हुलाकी सडक निर्माणका लागि आर्थिक स्रोत कहाँ र कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्नेजस्ता समस्या देखियो । भारतले पनि ठूलै सहयोग गरेको छ ।’
पछिल्लो समय प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल, उपप्रधान तथा गृहमन्त्री विमलेन्द्र निधिको सहयोगमा भएको छलफलबाट रकम अपुग हुने सडकमा नेपाल सरकार आफै लगानी गर्ने निर्णय गरेको मन्त्री लेखकले बताए ।
हुलाकी सडक निर्माणसँगै तराई मधेसको मुहार फेरिने विश्वास व्यक्त गर्दै मन्त्री लेखकले सम्झौताअनुसारको समयमै निर्माण सम्पन्न नगर्ने ठेकेदार कम्पनीमाथि कारवाही गर्ने चेतावनी समेत दिए । लामो समयदेखि जर्जर अवस्थामा रहेको जलेश्वर(भिट्ठामोड(जनकपुर सडक बन्ने सुनिश्चित भएपछि स्थानियमा खुसियाली छाएको छ । भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्री रमेश लेखकले जलेश्वर खयरा चोकमा शुक्रबार शिलान्यास गरेपछि महोत्तरी र धनुषाका जनतामा सडक बन्ने विश्वास जागेको हो ।
मन्त्री लेखकले महोत्तरी र जनकपुरलाई भारतीय सीमासँग जोड्ने व्यापारिक र पर्यटकीय महत्वको यो सडक नेपाल सरकारको आफ्नै श्रोतबाट स्तरोन्नती गरिने जनाए । नेपाल सरकारले यो समेत हुलाकी सडकअन्तर्गतका १७ वटा सहायक मार्गमध्ये ६ वटा मार्ग स्तरोन्नतिका लागि ५ अर्ब ४४ करोड व्यवस्थापन गरिएको उनको भनाई थियो । ‘अब यो सडक बन्दैन की भन्ने कसैले आशंका नगरे हुन्छ,’ लेखकले भने ‘राज्यले ९३ करोड ४३ लाख बजेट ब्यवस्थापन गरिसककोले अव ४ लेनमा आगामी ३ वर्ष्भित्र कालोपत्रे भै सक्ने छ ।’विकासको मूख्य पूर्वाधार मानिएको यो सडकको जर्जर अवस्थाले यहाँको दैनिक जीवनमा अनेकन कठिनाई मात्र थपिएको छैन, महोत्तरीको समृद्धि र प्रगतिलाई नै असहज बनाएपछि स्तरोन्नतिका लागि सरकारलाई चौतर्फी दवाव परेको थियो । सन् २०१० मै भारतीय ठेकेदारले काम सुरु गरे पनि केही दिनपछि छाडेर भागेपछि स्थानियमा शिलान्यास भएर पनि फेरि पनि नबन्ने पो हो की भन्ने आशंका ब्याप्त छ ।
जनकपुर भिटटमोड सडकको महोत्तरीको जलेश्वरमा जनकपुर तिनकौरिया सडक शिलान्यास गरेका छन । १८ दशमलव ७ किलोमिटरको जनकपुर(भिामोड सडक र जनकपुरको कदमचोक(तीनकौरिया सडकखण्डको मन्त्री लेखकले शिलान्यास गरेका छन् । नेपाल सरकारको लगानीमा ६ वटा र भारतीय सहयोगमा बाँकी ११ वटा सडक खण्ड निर्माण गर्ने नेपाल र भारतबीच सहमति भएको छ ।
सडक निर्माणको माँग गर्दै धनुषा महोत्तरी संघर्ष समितिले आन्दोलनरत रहेका छन् । आन्दोलनलाई स्थगित गर्नका लागि शुक्रवार भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्री रमेश लेखकले एक समरोहबीच शिलान्यास गरिएको छ । मन्त्री लेखकका अनुसार जनकपुर भिठामोड सडक निर्माणका लागि आवश्यक बजेट समेत विनियोजना भई सकेकोले शिलान्यस लगतै निर्माण कार्य शुरु हुने विश्वास दिलाएका छन् ।
उनले अहिले चारलाइनको सडक निर्माणको बजेट पास भएको भनेपछि संघर्ष समितिले आन्दोलनमा होमिएका छन् । संघर्ष समितिले सीमावर्ती क्षेत्रसँग जोडिएको सडक मात्र होइन, धार्मिक पर्यटकीय दृष्टिले पनि यो सडक छ लाइनको हुनुपर्ने माँग राखी अहिले पनि आन्दोलन हाकिरहेका छन् ।
यो भन्दा पहिला पनि सडक निर्माणको नाउँमा पटक पटक शिलान्यास भएपनि निर्माण कार्य शुरु भएका थिएन । तर यसवर्ष बजेट निकासा गरेर नै शिलान्यास गरिएको मन्त्री लेखकको दावी छ । उनले विगतमा धेरै कारणले निर्माण नभएको होला तर यस पटक दुई वर्षभित्रमा सडक निर्माण कार्य सम्पन्न हुने दावी समेत गरेका छन् ।
विगतमा बजेट निकासा नहुँदा वा प्रक्रिया पुरा हुन नसक्दा पनि शिलान्यास गरेको होला, तर यस पटक आफूले सबै कार्य दुरुस्त गरी नै शिलान्यास गरेको भन्दै दुई वर्षभित्रमा ४ लाइनका सडकको निर्माण कार्य पुरा हुने जिकिर गरे ।
यता समितिका संयोजक रामकुमार शर्माले जनकपुर भिठामोड सडक छ लाइन नभएसम्म आन्दोलन जारी राख्ने दावी गरेका छन् । उनले छ लाइनको माँग गर्दै धनुषाको बेला, विन्धीमा तथा महोत्तरीको पिपरा, प्रकौली, जलेश्वर लगायतका ठाउँहरुमा आन्दोलनको विभिन्न कार्य गर्दै आएका छन् ।
‘तराई मधेस र भारतीय सीमासँग जोडिएका राजमार्गहरु ब्यापारीक मार्गका रुपमा निर्माण गर्नुपर्छ,’ मन्त्री लेखकले भने, ‘यसकालागि रकम अभाव हुँदैन ।’
नेपाल र भारतबीच २०६६ सालमा पूर्व(पश्चिम राजमार्गबाट भारतीय सीमासम्म जोड्ने हुलाकीमार्ग निर्माण सम्बन्धी समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर भएको थियो । तर निर्माणको जिम्मा पाएको भारतीय कम्पनीले काम गर्ने वातावरण नभएको भन्दै बिचमै काम रोकेको थियो । त्यसपछि ६ वटा सडक खण्डको काम नेपाल आफैले र बाँकी ११ वटा भारतले निर्माण गर्ने नेपाल र भारतबीच नयाँ सहमति भएको छ । विगत लामो समयदेखि हुलाकी सडक निर्माण सुरु गरिए पनि विविध समस्याका कारण निर्माणमा ढिलाई भएको बताउँदै मन्त्री लेखकले भने, ‘अहिले पनि हुलाकी सडक निर्माणका लागि आर्थिक स्रोत कहाँ र कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्नेजस्ता समस्या देखियो । भारतले पनि ठूलै सहयोग गरेको छ ।’
पछिल्लो समय प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल, उपप्रधान तथा गृहमन्त्री विमलेन्द्र निधिको सहयोगमा भएको छलफलबाट रकम अपुग हुने सडकमा नेपाल सरकार आफै लगानी गर्ने निर्णय गरेको मन्त्री लेखकले बताए ।
हुलाकी सडक निर्माणसँगै तराई मधेसको मुहार फेरिने विश्वास व्यक्त गर्दै मन्त्री लेखकले सम्झौताअनुसारको समयमै निर्माण सम्पन्न नगर्ने ठेकेदार कम्पनीमाथि कारवाही गर्ने चेतावनी समेत दिए । लामो समयदेखि जर्जर अवस्थामा रहेको जलेश्वर(भिट्ठामोड(जनकपुर सडक बन्ने सुनिश्चित भएपछि स्थानियमा खुसियाली छाएको छ । भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्री रमेश लेखकले जलेश्वर खयरा चोकमा शुक्रबार शिलान्यास गरेपछि महोत्तरी र धनुषाका जनतामा सडक बन्ने विश्वास जागेको हो ।
मन्त्री लेखकले महोत्तरी र जनकपुरलाई भारतीय सीमासँग जोड्ने व्यापारिक र पर्यटकीय महत्वको यो सडक नेपाल सरकारको आफ्नै श्रोतबाट स्तरोन्नती गरिने जनाए । नेपाल सरकारले यो समेत हुलाकी सडकअन्तर्गतका १७ वटा सहायक मार्गमध्ये ६ वटा मार्ग स्तरोन्नतिका लागि ५ अर्ब ४४ करोड व्यवस्थापन गरिएको उनको भनाई थियो । ‘अब यो सडक बन्दैन की भन्ने कसैले आशंका नगरे हुन्छ,’ लेखकले भने ‘राज्यले ९३ करोड ४३ लाख बजेट ब्यवस्थापन गरिसककोले अव ४ लेनमा आगामी ३ वर्ष्भित्र कालोपत्रे भै सक्ने छ ।’विकासको मूख्य पूर्वाधार मानिएको यो सडकको जर्जर अवस्थाले यहाँको दैनिक जीवनमा अनेकन कठिनाई मात्र थपिएको छैन, महोत्तरीको समृद्धि र प्रगतिलाई नै असहज बनाएपछि स्तरोन्नतिका लागि सरकारलाई चौतर्फी दवाव परेको थियो । सन् २०१० मै भारतीय ठेकेदारले काम सुरु गरे पनि केही दिनपछि छाडेर भागेपछि स्थानियमा शिलान्यास भएर पनि फेरि पनि नबन्ने पो हो की भन्ने आशंका ब्याप्त छ ।
No comments:
Post a Comment