जनकपुरमा प्रदर्शनकारीहरुले निषेधाज्ञा क्षेत्र अगाडि धर्ना दिए

कैलास दास
जनकपुर,भदौं २३ । आन्दोलनकारीहरुले जिल्ला प्रशासन कार्यालयले तोकिएको निषेधित क्षेत्रमा करीब एक घण्टा धर्ना दिएका छन् ।
प्रस्तावित सिमांकन सहितको विषयलाई लिएर संयुक्त लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चा तथा संघीय मधेशी मोर्चा लगायतका थारु संघ संस्थाले गरेको अनिश्चितकालिन बन्दको २६ दिन वित्न लाग्दा पनि निकास ननिष्केपछि मध्य तथा पूर्वी तराई मधेशका आम जनता थप पिडित भएर निराश बनेका छन् ।
 लगातार २६ दिन देखि बन्द रहेका कारणले धनुषा, महोत्तरी, सर्हाही, सिरहा, सप्तरी सहितको जिल्लाहरुको जनजीवन निक्कै कष्टकर बनेर आम जनतामा निराशा तथा आक्रोश बढ्न थालेका छन् । यस क्षेत्रका शिक्षण संस्था, उद्योग, कलकारखना, बजार, यातायात पूर्ण रुपमा ठप्प रहेका कारणले अव आम जनतालाई दैनिक गुजारामा नै समस्या आउन थालेका छन् ।
सरकारी कार्यालय, बैंक तथा वित्तिय संस्थाहरुको कामकाज पनि ठप्प रहेका कारणले घर घरमा रकम तथा उपभोग्य सामाग्रीको अभाव भैसकेका छन् । विदेशवाट आएका रेमिट्यान्स पनि आम जनताले वित्तिय संस्थाबाट झिक्न नसकेका कारणले रकम अभावले आम जनतालाई सहि नसक्ने अवस्थाको सृजना भएके छ  । लगातार बन्दको कारणले विभिन्न प्रकारको औषधिहरुको अभाव सृजना भएको नेपाल औषधि व्यवसायि संघ जनकपुरले जनाएका छन् ।
घरघरमा खाना पकाउने एल पी ग्याँस तथा खाद्यान्न सामाग्रीको पनि अभाव भएका कारणले गृहिणीहरु मारमा परेर कतिपयले दाउरामा खाना पकाउन बाध्य भएका छन् । विद्यार्थीहरु लगाताकरको बन्दका कारणले शहर छाडेर घर जानका लागि बाध्य भएका छन् ।
यातायात बन्दका कारणले जनकपुर सहित यस भेगमा किसानहरुका लागि रसायनिक मलको अभाव सृजना भएको छ । किसानहरु चरम  खडेरीको मारमा रहेका बेलामा किसानहरु मलको अभावले थप मारमा परेको भएकाले तत्काल निकाशको माग गरेका छन् । लगातारको बन्दका कारणले मिथिमा आउन लागेको विभिन्न चाडपर्वहरु पनि नराम्रो संग प्रभावित हुन थालेका छन् । मुखमा रहेको गणेश चौठी तथा चौरचन पर्व पनि प्रभावित हुने अवस्था सृजना भएको छ । लगतारको बन्दले जनकपुरको धार्मिक पर्यटन धाराशाही बनेको छ । यातायाट क्षेत्रमा मात्र दैनिक २० करोड भन्दा बढीको नोक्सानी भैरहेको यातायात व्यवसायिले बताएका छन् ।
लगातारको बन्दका कारणले सवै भन्दा मारमा दैनिक ज्यालादारी गरेर जीवको पार्जन गर्ने मजदूर वर्ग परेका छन् । उनीहरुको कमाई बन्दको कारणले ठप्प भएपछि परिवार पाल्नमा कठिनाई भएको बताएकाम छन् । जनकपुरमा पेटूोल नपाएर मोटरसाईकल चालकले प्रति लिटर २ सयमा बोतलमा पेटूोल किन्नका लागि बाँध्य भएका छन् । यता सिमवर्ति क्षेत्रमा पनि पेटूोलियम पदार्थको अभाव सृजना भएको छ । नेपालवाट गएर पेटूोल भराउनेहरुको संख्या बढेपछि अभाव सृजना भएको छ ।

प्रहरीको गोलीबाट जलेश्वरमा तीनको मृत्यु, दर्जनौं घाईते, अवस्था तनावग्रस्त

कैलास दास
जनकपुर, भदौं २३ । मोर्चाले गरेको आन्दोलनको क्रममा महोत्तरी सदरमुकाम जलेश्वरमा प्रहरीले चलाएको गोली लागि ३ जनाको मृत्यु भएको छ । जिल्ला शिक्षा कार्यालय महोत्तरीमा आगजनी गरेको झोकमा प्रहरीले जथाभावी रुपमा गोली चलाउदा सो घटना भएका छ  ।

जलेश्वरको महेन्द्र चौकमा प्रदर्शनकारी तथा प्रहरीबीचमा सामान्य झडप हुँदा प्रहरीले चलाएको गोली लागि महोत्तरीको महोत्तरी गाउँ विकास समिति वडा नं. ५ का वर्ष १८ का रामविवेक यादव, जलेश्वर नगपालिका ७  वर्ष १७ का रोहन चौधरी र १४ का वर्ष १८ का मुसवा कापड रहेका छन् । एक जनाको हल्ला भएपनि नाम खुल्न सकेको छैन ।  महोत्तरी एकडाडा बस्ने शंकर पासमानको अवस्था एकदमै नाजुक रहेको छ ।
झडपमा परेर दुई दर्जनभन्दा बढी घाईते भएका छन् । घाईतेहरुको उपचार जलेश्वर अस्पतालमा सम्भव नभएपछि जनकपुर अञ्चल अस्पतालमा ल्याइएको छ । प्रहरीको गोली लागेर महोत्तरीको पिगौना निवासी विरेन्द्र विच्छा गंभीर रहेका छन् । उनको टाउकोमा गोली लागेकाले अवस्था निक्कै गम्भीर रहेको जनकपुर अञ्चल अस्पतालका मेसु डा. संजय ठाकुरले बताए । महोत्तरी पिगौनाकै शिवेन्द्र महतो र जलेश्वर ७ का सन्तोष साह पनि गम्भीर छन् । उनीहरुलाई ढाढमा गोली लागेको छ । केही सख्त घाइतेहरुको उपचार जनकपुरमा सम्भव नभएपछि थप उपचारका लागि काठमाडौ लगिएको अस्पतालले जनाएको छ ।
अहिले अवस्था तनावपूर्ण रहेको छ । जलेश्वरको अवस्था तनाव पूर्ण भएपछि स्थानीय प्रशासनले कफ्र्यु आदेश जारी गरेका छन् । जलेश्वरमा प्रहरीले दमन गर्ने काम जारी रहेको छ । अहिले पनि विभिन्न ठाउँमा झडप भैईरहेको छ । ग्रामिण क्षेत्रमा पनि तनाव जारी नै रहेको छ । जलेश्वरको घटनाले सरकार राणा तथा राजा भन्दा पनि क्रुर रहेको भान मिलेको छ । ग्रामिण क्षेत्रवाट जलेश्वरमा आयोजना गरिएको शान्तिपूर्ण जुलुसमा सहभागि हुनको लागि आएको र केही आन्दोलनकारिहरु जिल्ला न्यायाधिशको आवास तीर बढ्न लाग्दा अन्धाधुन्ध गोली चलाउदा घटना भएको थियो । प्रहरीले करिव दुईसय राउण्ड अश्रुग्यास, ५० राण्ड हवाई फायरिङ्ग तथा गोलीवारी गरेका थिए । विदेशी संग सिमानामा युद्ध लडेजस्तै अहिले आम जनताको हत्या गर्ने काम भैरहेको छ । मावदेव गौतमले हिटलरको रुपमा प्रस्तुत हुन थालेका छन् ।
एमालेको नेतृत्वमा रहेको गृह मन्त्रालय अहिले मधेशमा मधेशी जनतासंग आतंकवादी तथा विदेशी जस्तो व्यवहार प्रदर्शन गरिरहेका छन् । यस्तै अवस्ता रहेको खण्डमा अर्को अवस्था मुलुकमा थप विद्रोहको अवस्था निम्त्याउने खतरा रहेको छ ।

जब हामी झारखण्डको नक्सली क्षेत्रमा पस्यो..!

कैलास दास
भनिन्छ धार्मिक यात्रा गर्नाले मनमा शान्ति र मनोकामना पुरा हुन्छ । त्यसमा पनि युवाहरुसँग यात्रा गर्दा मनोरञ्जनका साथै घुमफिर पनि राइमालो किसिमले हुन्छ । प्राकृतिकले विभिन्न ठाउँमा पृथ्वीको विभिन्न किसिमले श्रृगारिएको छ । कहीं पहाडै पहाड त कहि नदी नाला, कतै सुख्खा त कतै हरियाली जस्ता मनोरम दृश्य । त्यस प्राकृतिको सौन्दर्यतामा मानवले श्रृगारेर अझै राम्रो बनाएको सुन्दा एक पटक कसैलाई पनि जाने र हेर्ने इच्छा अवश्य हुन्छ । हाम्रो यात्रा प्रसंग पनि त्यस्तै नै हो जसलाई लेख्ने प्रयास गरेको छु ।

परोसी देश भारतमा प्राकृति सौन्दर्यताको वर्णन छोटो शब्दमा सम्भव छैन । जहाँ एक दिनमा लाखौं व्यक्ति पुग्ने गर्दछन त्यस स्थलको शब्दोमा गर्नु कसैलाई पनि अप्ठ्यारो महसुस होला ।
वैद्यनाथधाम, वैष्णो देवी, कालीकमख्या, बासुकीनाथ, तारापिठा, कालीघाट, दक्षिणकाली, उत्तराखण्ड, बौद्धगाया, राजगिर, बनारस लगायतका धर्मस्थल लगायतका स्थलहरुको शब्दोमा वर्णन सम्भव कमै होला । तर पनि यहाँबाट साथीहरुसँग सुलतानगञ्ज, वैद्यनाथधाम, बासुकीनाथधाम, तारापिठमा गरेको दर्शन तथा सो क्रममा आएको अप्ठयारो समस्याहरु लेख्न प्रयास गरेको छु ।
हामी सबै साथीहरु वैद्यनाथधामबाट जब तारपिठका लागि प्रस्थान गरे त्यतिबेला राति करीब १० बजेको होला । बाटोमा अगाडि बढीसकेपछि हामीलाई थाहा भयो यो त नक्सली क्षेत्र हो । हामी निषेधित क्षेत्रमा आई सकेका छौं त्यो क्रममा हामीहरु बीच भएको घटना यस यात्रा प्रसंगमा उल्लेख गर्न गई रहेको छु । तर त्यो भन्दा पहिला हामीले यसरी धार्मिक यात्राको प्लानिङ्ग गरे ।
२०७२ भदौ ६ गते आईतवारका दिन नित्यदिन जस्तै म मोर्निङ्ग वाकमा निष्के । मोर्निङ्ग वाकको क्रममा जनकपुरमा जहाँ गएपनि एकपल्ट रामचौकमा अवश्य पुग्ने गर्दछु । त्यही क्रममा आइतवार रामचौक पुग्दा साथी दीपेन्द्र साहसँग भेटघाट भयो । लोकतान्त्रिक मधेशी मोर्चाले प्रारम्भिक मस्यौदा र सीमाकंनमा विभेद भएको भन्दै मधेशका जिल्लाहरु बन्द गराएका थिए । त्यही सन्दर्भमा कुराकानी चल्दै थियो कि दीपेन्द्र जीले बन्दीमा धार्मिक यात्रा गरौं भन्दै उत्साहित भएर उभे । कुराकानी चलिरहेकै बेला  गणेश युवा कमिटीका पूर्व अध्यक्ष एवं जनकपुर उद्योग वाणिज्य संघका सचिव सुरेन्द्र भण्डारी आएर नमस्कारपाती गर्नु भयोे । उहाँसँग पनि धार्मिक यात्राको प्रसँग उठ्यो । उहाँले पनि हा..मा हा... भन्दै यात्रा प्लानिङ्ग गरे । यति छिटो यात्रा प्लानिङ्गको पालना हाम्रो लागि अप्ठ्यारो थियो । मैले हिचकिच्याए । बन्दीमा म कही पनि जाँदैन । कतिखेर के हुन्छ भन्न मिल्दैन, बन्दी खुलेपछि जाउँला भनेपछि दुबैले हाँसिलो स्वरमा रिसाएर भने ‘एउटा तपाई नै पत्रकार हुनुहुन्छ कि अरुपनि छ । तपाई गए केही हुँदैन, जसरी पनि जानुपर्दछ ।’ साथीको जिद्धले धार्मिक यात्रा जान बाध्य तुलाएर मैले जान्छु भनिदिए । सोमवार भाद्र ७ गते ११ बजे जाने निर्णय भयो । आईतवार साझमा सबै साथीले बैद्यनाथ दर्शनको क्रममा लगाउने लुगा (वस्त्र) किने ।
सोमवार विहान ७ जना साथीहरु यात्राका लागि रामचौकमा जम्मा भयो । सुरेन्द्र कुमार भण्डारी, प्रेम भण्डारी, दीपेन्द्र साह, पप्पु साह, राजेश भण्डारी र सन्तोष महतो हुनुहुन्थ्यो । जनकपुर बन्द कडा नै थियो । यहाँबाट कसरी जाने सबैको चिन्ता लाग्यो । करीब १२ बजी सकेको होला । जसो तसो हामी जटही जानेबाटो रोजे । स्कारपियो गाडीमा सबै जना चढेर जटहीबाटोबाट प्रस्थान गरे । जनकपुर शहरलाई पछाडि छोडेको केही मिनटमा रुपैठा पुग्दा पाँच सात जना युवाहरुले चालकलाई गाली–गलौज गर्दै गाडीलाई अगाडिबाट घेर्यो । अचानक मनमा उठ्यो ‘बन्दीमा बाबाधाम यात्रा दशा लाग्यो की ?’ अवश्य आन्दोलनकारी नै छ र बन्दको उल्लंघन गर्दा केही गर्ला कि सबैमा आश्चर्य देखियो । तर कुरा अर्कौ थियो । हाम्रो गाडीबाट उनीहरुलाई थलो र पानी परेकोले आक्रोशमा उनीहरु गाडी घेरेका छन् । उनीहरुलाई स्क्यूज गर्दै सम्झाई–बुझाई हामी सबैजना गपसप्प गर्दै अगाडि बढ्न थाले ।
स्कारपियो गाडी आफ्नो गतिमा गुड्न थाले  । साथीहरुको गप्पसप्प मनोरञ्जनमा परिणत हुनथाल्यो । साथीहरु बीच एउटा साथी सबैका लागि मनोरञ्जनको पात्र बन्यो जसको बारेमा नलेखिकन यात्रा मनोरञ्जन सम्भवै छैन । त्यो यात्रा प्रसंगको नयाँ मनोरञ्जनका लागि नाम भयोे ‘चट्टा भैया’ । ति ६ जना साथी मध्ये नै एक जनाको नाम पर्न गयो जुनपछि लेख्ने छुु । हुनत मेरो यो यात्राका साथीहरुको लागि नौलो कुरा होइन होला, तर चट्टा भैया कसरी नाम प¥यो अरु साथीलाई उत्सुकताको विषय अवश्य हुन सक्छ ।
एउटा हिन्दी चलचित्रमा ‘जहाँ चार यार मिल जाए, मनोरञ्जनमय बन जाए’ भनाईलाई नकार्न सकिदैन । त्यही हो हाम्रो साथीसँग बीचको मनोरञ्जनको नाम ‘चट्टा भैया’ । ६ जना मध्ये एउटासाथीलाई गाडीमा बस्दा भोमेटिङ्ग हुनु, मनघुम्नु जस्ता हुन्थ्यो । त्यसैले उनी गाडीको झ्याल साइडमा बसेका थिए र भोमेटिङ्गबाट बाँच्नका लागि निम्बुलाई चिरेर त्यसको रस चुस्ने गर्दथे । यात्रा प्रारम्भदेखि अन्त्यसम्म औषधीको रुपमा त्यो निम्बुको रस चुस्दा साथीहरुले उहाँको नाम नै राखि दिए ‘चट्टा भैया’ । उहाँलाई चट्टा भैया भन्दा उनी रिसाउँदथ्यो । त्यसैले साथीहरु कुनै पनि मनोरञ्जन शब्द निकाल्नुभन्दा पहिला ‘चट्टा भैया’ शब्द पहिला ल्याउँदथ्यो । यात्रा धार्मिक भएपनि हामी सबै मनोरञ्जनको आनन्द लिंदै बाटोमा फोटो खिचाउँदै करीब ९ बजे झारखण्डको सुलतानगञ्ज पुगे जहाँबाट बैद्यनाथ दर्शनका लागि गंगा जल भर्ने गरिन्छ ।
सलतानगञ्जमा राति विताउने सबैले निर्णय ग¥यो । आफ्नो गाडीबाट पहिलो पटक आएकोले धैरै अप्ठ्यारो महसुस भयो । पार्किङ्ग कहाँ गर्ने, लाँज कहाँ पाईन्छ, गंगा जल कहाँ भरिन्छ जस्ता समस्याहरु आयो । कही कही बाटो वनवे भएकोले समस्यै समस्या देखिन्थ्यो । तर पनि हामी सबैले एउटा पार्किङ्गमा गाडी राखेर लाँज खोज्न थाल्यो । आठ–दसवटा लाँजहरु देखेपनि मन नपराएपछि सबै उदासियो । त्यतिकै एकजना स्थानीयले भने जहाँ गंगा स्नान गर्नु हुन्छ त्यही बाटोमा तपाईहरु राम्रो लाँज पाउन सक्नु हुन्छ । हामी सबैले करीब २० मिनट पैदल यात्रा गरेपछि एउटा राम्रो लाँज भेटायो । लाँज बुक गरेर खाना खाएपछि लाँजमा आउँदा फेरी मनोरञ्जनको स्वर गुञ्जियो त्यस स्वरमा ‘चट्टा भैया’ शब्द अनिवार्य नै थियो  । करीब १२ बजेसम्म मनोरञ्जन भई नै रह्यो ।

मंगलवार विहान ८ बजे गंगा स्नानका लागि तयार भयो । गंगा स्नान गर्न जाँदा एउटा होटलमा आकर्षक र पौराणिक मन्दरको तस्वीर टाँसिएको थियो । मैले त्यो मन्दिरको बारेमा बुझ्दा त्यो अजगिवा मन्दिर हो, गंगा स्नानपछि त्यहाँ दर्शन गर्नुपर्दछ तीर्थयात्रीले भने । हामी सबै गंगा घाट पुग्यो । गंगा जलका लागि डब्बा लिएर हिड्दा पण्डा ज्यूहरुले आ आफ्नो तर्फ खिचातनी गर्न थाले, तर हाम्रो चाहना पहिला अजगिवा मन्दिर निर जाने थियो । अगाडि बढ्दै जाँदा गंगा नदीमा त्यो निर्माण गरिएको अजगिवा मन्दिर देख्यो । त्यहाँ जाने एउटा पुलो पनि थियो । हामीले पुलमा चढ्न वितिकै अजगिवा मन्दिरको विपरित (अगाडि) ठूलो पहाड जस्तो ठाउँमा महजिद पनि देख्यो । सुलतानगञ्जको यात्रा पहिलो पटक भएकोले आश्चर्य हुनु स्वभाविक नै थियो । हामी सबैले अजगिवा मन्दिर नजिक स्नान गरेर गंगा जल लिएर मन्दिर भित्र महादेवको दर्शन गरे ।
मेरो मनमा बारम्बार उत्सुकता उठ्न थाल्यो । एक तर्फ महादेवको मन्दिर र अर्को तर्फ महजिद, यसको इतिहास के हुन सक्छ ? मैले त्यहाँको बारेमा बुझ्नका लागि पुस्तकहरु खोजे, तर पुस्तक भेटाएन । सोधपुछ गर्ने ठाउँमा मैले सोधे – अजगिवा मन्दिरको बारेमा कुनै पुस्तिक पाईन्छ । उहाँले एउटा बुकलेट दिंदै भने –‘यस सम्बन्धमा कुनै पुस्तक छैन ।’ (एउटा बुकलेट दिंदै) बुकलेटमा धार्मिक यात्राको दुरी, वास स्थान, मैला नियन्त्रण कक्ष, सूचना केन्द्र,  विभागीय प्रदर्शनी, चिकित्सा व्यवस्था मात्र लेखिएको थियो । त्यो बुकलेटबाट मेरो चित्त बुझ्न र मैले एउटा पण्डा ज्यूसँग यसको इतिहास बताउँन आग्रह गरे ।

सुलतानगञ्जका इतिहासका बारेमा स्थानीय पण्डा ज्यूसँग जिज्ञासा राखे । उनले भने ‘मैले सुनेको छु, कुनै बेला सुलन्तान नामक राजा यहाँ शासन गर्दथे । उहाँले हिन्दुको मन्दिर निर्माणमा रोक लगाईएको थियो । खजगिवा नामक एउटा साधु (सन्त) थियो जुन उहाँ महादेवको पूजारी हुनुहुन्थ्यो । उनी महादेवको पूजारी भएकोले महादेव ज्यूको मन्दिर बनाए । यी कुरा जब राजा सुलतानलाई थाहा भयो तब मन्दिर भत्काउने आदेश दिए । मन्दिर भत्काउन खोज्दा त्यहाँ गंगा प्रकट भएको र आफ्नो पानीको धारले महजिद र मन्दिरलाई अलग पारिएको इतिहास हो – उनले भने ।
अजगिवा मन्दिर दर्शन पश्चात सबैजना लज तर्फ हिडे । केही दूरी जाँदा वर्षा हुन थाल्यो । चालक लगायत हामी आठ जना थियो । सबैसँग मोवाइल र आवश्यक रुपैया साथमा नै भएकोले वर्षाबाट बाँच्नका लागि एउटा पन्नी किनेर ठाउँकोमा राखे । त्यो पन्नीमा छुपेको हेरेर स्थानीवासीहरु आश्चर्यचकित हुने गरेको देखियो । धार्मिक यात्राको हो कि यिनीहरुको मनोरञ्जन ।
लजबाट समानहरु लिएर वैद्यनाथधामका लागि हिड्दा फेरी ‘चट्टा भैया’को खोजी भयो । गाडीमै हँसी ठहका गर्दै वैद्यनाथ पुगे । त्यहाँ पनि ‘चट्टा भैया’ को खुब मजाक उडयो । सुलतानगञ्जबाट निस्कदा बाटैमा खाना पनि खाए । करीब २ बजेतिर हामी वैद्यनाथ पुगे । भाद्रको महिना, दिन मंगलवार भएकोले मन्दिरमा भीड देखिएन । केही साथीहरुले पाँच सयको पास लिएर बाबाको दर्शन गरौ भने । तर मेरो चित्त बुझ्ने, मैले भने भीडभाड छैन, लाइनमै बसेर दर्शन गरे राम्रो हुन्छ । समयको अभावका कारण केही साथ अलमलिए । तर भीड कम भएकोले लाइनमा लाग्न नै निष्कर्ष निस्कयो । सबैजना लाइनमा गयो । घुमाउरो लाइन भएकोले कम्तिमा ३ किलोमिटर पर जानु प¥यो । यसपालीदेखि बाबाको दर्शन गर्न जाँदा पास सिस्टम राखिएको थियो । सबैले पास लिएर लामबद्ध भएर बाबाको दर्शन गरे । सौहाद्रपूर्ण वातावरणमा बाबाको दर्शन भयो । त्यहाँबाट हामीहरु बासुकीनाथ, तारापिठ हुँदै कलकताको काली मन्दिरमा जाने निष्कर्ष निकाल्यो । साँझ ५ बजी सकेको थियो । खाना पनि खाएका थिए ।
आउने अंकमा लेख्ने छु बासुकीनाथधामबाट तारापिठ जाने क्रममा कसरी हामी राति १० बजेमा झारखण्डकै नक्सली क्षेत्रमा पसे जहाँ रातिमा निषेधित क्षेत्र घोषणा गरिएको हुन्छ ।

यात्रा संस्मरण

वीरगंजमा प्रहरीको गोली लागि ५को मृत्यु

कैलास दास
वीरगंज । विगत दुई दिन देखी जारी तनावका बीच मंगलवार प्रहरी र प्रदर्शनकारी बीच ठाउ ठाउमा भएको झडपमा परि वीरगंजमा ५ र कलैयामा १ प्रदर्शनकारीको मृत्यु भएको छ ।
वीरगंजको अवस्था तनाव ग्रस्त भएपछि स्थानीयप्रशासनले सोमवार बेलुका ४ बजे देखी जारी गरेको कफ्र्यु आदेशलाई उल्लंघन गर्दै हजारौको संख्यामा प्रदर्शनकारीहरु सडकमा ओर्लेपछि प्रहरीले चलाएको गोली लागेर पाँच जनाको मृत्यु भएको हो ।

मंगलवार मृत्यु हुनेहरुमा इनर्वा मनियारीका ३० वर्षीय धर्मराज सिंह, नगवाका सोहन साह कलवार, लक्ष्मणवाका दिनानाथ साह, भोला प्रसाद र चतुरी तिवारी रहेका छन । टाउकोमा गोली लागेका सोहन कलवारको घटना स्थलमै मृत्यु भएको छ भने अन्यको उपचारको क्रममा नारायणी उपक्षेत्रीय अस्पताल तथा नारायणी मेडिकल कलेजमा मृत्यु भएको हो । यसैगरि कलैयामा प्रहरीले चलाएको गोली लागि रंगपुरका २५ वर्षीय हिफाजत मियाँको मृत्यु भएको छ ।
विरगंज र कलैयमा मंगलवार विहानै देखी जारी झडपमा परि ५ दर्जन भन्दा बढी प्रदर्शनकारी घाइते भएका छन । जस मध्ये करिब १ दर्जनको अवस्था चिन्ताजनक रहेको छ ।
प्रहरीले अन्धाधुन्ध गोली चलाउन थालेपछि आन्दोलनकारी थप आक्रोशित भएका छन । आक्रोशित आन्दोलनकारीहरुले बीरगंज स्थित एमाले पार्टी कार्यालय सहित एक दर्जन भन्दा बढी प्रहरी चौकीमा आगजनी गरेका छन भने दर्जनो सरकारी कार्यालयमा आगो लगाई दिएका छन ।
प्रशासनको कफ्र्युलाई उल्लंघन गर्दै प्रदर्शनकारीहरुले वीरगंजको मुख्यचौकहरुमा अबेर राति सम्म प्रदर्शन जारी राखेका छन ।

यसैबिच स्थानिय प्रशासन पर्साले दिउँसो २ ः ३० बजे देखि वीरगंजलाई दंगाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरेको छ । स्थिती हिंसात्मक बन्दै गएपछि र प्रर्दशनकारीहरु कर्फयुको अवज्ञा गर्न थालेपछि प्रशासनले दंगाग्रस्त क्षेत्र घोषणा गरेको हो । दंगाग्रस्त क्षेत्रमा जुन सुकै बेला पनि सेना परिचालन गर्न सकिने स्थानिय प्रशासनले जनाएको छ ।
यस अघि सोमवार आन्दोलनकारी र प्रहरी बिच झडप हुदाँ पर्सा जगरनाथपुर दिलिप चौरसियाको मृत्यु भएको थियो ।

जनकपुरमा प्रहरी र प्रदर्शनकारीबीच झड्प प्रहरीको गोलीबाट दुई सख्त गम्भीर, दर्जनौं राउण्ड आश्रु ग्यास प्रहार

कैलास दास
जनकपुर । जनकपुरमा प्रहरी र आन्दोलनकारी बीच मंगलवार भएको झड्पमा दुई जना सख्त घाइते भएका छन् भने दर्जनौं राउण्ड आश्रु ग्यास प्रहार गरेका छन् ।
भानु चौकमा प्रहरीसंग भएको झडपमा आधा दर्जन व्यक्ति घाईते भएका छन् । घाईतेहरुको उपचार जनकपुर अञ्चल अस्पतालमा भैरहेको छ ।

यसैवीच प्रहरीले आन्दोलनकारीलाई नियन्त्रणमा लिनको लागि दर्जनौं अश्रुग्यास प्रहार गरेका छन् । जनकपुर उपमहानगरपालिकाको स्टेशन प्रहरी चौकीमा आन्दोलनकारीले ढुङ्गामुढा गरेपछि प्रहरीसंग दोहरो झडप हुने क्रम शुरु भएर साझसम्म जारी नै रहेको छ । प्रदर्शनकारीहरु हजार्राैको संख्यामा स्टेशन एरियामा भेला भैरहेको छ । समाचार तयार पारुन् जेलसम्म झडप जारी नै रहेको छ ।
प्रहरीले प्रहार गरेको अश्रुग्यस लागेर सद्भावना पार्टीका विभा ठाकुर गंभिर रुपमा भाईते भएका छन् । उनलाई उपचारको लागि जनकपुर अञ्चल अस्पतालमा भैरहेको छ । अश्रु ग्यासले वेहोस भएर ठाकुर लडेपछि उपचारको लागि नेपाल रेडक्रसको एबुलेससवाट लगिएको थियो । यसै गरि जनकपुर १० का पंकज साह, ११ का राजु गुप्ता, धनुषाको नौं सय विघाका रामलाल यादव, गणेश साह, जनकपुर ८ रञ्जित झा, जनकपुर ११ का असलम राईन, जीतकुमार साह र सोहनीका दुखहरण यादव रहेका छन् ।
यसै वीच जनकपुर ४ की पुष्पा मिश्रलाई घरवाट प्रहरीले तानेर निर्घात कुटपीट गरि घाईते बनाई दिएको छ । यसै बीच फोरम लोकतान्त्रिकका धनुषा जिल्ला अध्यक्ष एवं केन्द्रीय सदस्य उमाशंकर अरगरीयाको घरमा सशस्त्र प्रहरीले प्रवेश गरेर पार्किङ्ग गरिएको मोटर साईकल, साईकलमा तोडफोड गरि क्षति पुर्याएको छ भने घरमा प्रवेश गरेर भन्सा घरमा तोडफोड गर्नुका साथै महिलाहरुमाथि निर्घात कुटपीट गरेको छ ।
यसै वीच प्रहरीको आवागमन रोक्नका लागि जनकपुर उपमहानगपालिकाको चारै तीर नाका बन्दी गरि प्रहरीको निषेधित क्षेत्र घोषणा गरिएको छ । यता घर घरमा प्रहरीले आश्रु ग्याँस प्रहार गरेपछि घरमा भएका वालवालिका देखि बृद्ध, अशक्त नराम्रोसंग प्रभावित बनेका छन् । साँझसम्ममा करिव ७०(८० राउण्ड अश्रुग्यास तथा ४०(५० राउण्ड हवाई फायरिङ्ग गरिएको छ ।

अहिले जनकपुरको भानु चौक, स्टेशन एरिया सहितको क्षेत्र तनावग्रस्त बनेको छ । झडप हुने क्रम सामाचार तयार पारुन जेल जारी नै रहेको छ । अहिले जनकपुर रणभूमिमा परिणत भएको छ । यता भानु चौकमा रहेको जनकपुर एक्सप्रेसको कार्यालयमा प्रहरीले प्रहार गरेको अश्रुग्यासका कारणले सञ्चारकर्मीहरु पनि प्रभावित भएका छन् । घरघरमा प्रहरीले ढुङ्गा मुढा गर्ने काम गरेको स्थानीय बाँसीले आरोप लगाएका छन् ।
यसै वीच प्रहरीले स्थिति नियन्त्रणमा लिनका लागि दर्जनौ राउण्ड हवाई फायर तथा रब्बरको गोली प्रहार गरेका छन् । जनकपुरमा गाउँ गाउँवाट आन्दोलनकारिहरु जम्मा हुने क्रम जारी नै रहेको छ । प्रहरीले नै अवस्थालाई उत्तेजक बनाउने काम गरेको र बुधवार देखि अवस्था अझै तनावग्रस्त हुने अवस्था रहेको छ ।
प्रकाशन ः २०७२ भाद्र १५ गते